نقش حکومت و سمن‌ها در توسعه‌ی دیپلماسی نوین گردشگری

چکیده: 

در قرن 21 گردشگری به مهمترین عامل ارتباط مردم یک جامعه با سایر جوامع تبدیل شده است. بر اساس یکی از وظایف دیپلماسی رسمی، یک کشور بایستی، سایر کشورها را جهت فرستادن گردشگران متقاعد نمایند. بر این اساس شکل گیری و تقویت مؤسسات و نهادهای توانمند در زمینه گردشگری در سطوح مختلف امری اجتناب ناپذیر است. چرا که گردشگری یک مزیت رقابتی پربازده است که در سطوح مختلف منطقه ای و بین المللی عمل کرده و به توسعه پایدار کشور کمک می کند. بررسی ها نشان می دهد دیپلماسی و صنعت گردشگری به عنوان اشتغال زاترین و پرسودترین صنعت جهانی، به دلایلی همچون نگاه سیاسی و امنیتی به گردشگری، وجود ساختارهای به شدت متمرکز دولتی منجر به مشارکت پایین سازمان های مردم نهاد، استارت آپ ها و گروه های مختلف در فعالیت های فرهنگی، خدماتی و گردشگری شده لذا به نظر می رسد حوزه گردشگری و بطور خاص سیاست های خارجی مرتبط با گردشگری در ایران مورد توجه سیاست گذاران و نظام برنامه ریزی نبوده است. بدون تردید امروزه گردشگری محور تعامل سازنده با جهان است. به نظر می رسد گردشگری در ایران همگام با سایر جوامع، بایستی تبدیل به یک خواست ملی و همگانی شود. هدف اصلی مقاله نشان دادن دیپلماسی (سیاست خارجی و روابط) جمهوری اسلامی ایران و سازمان های مردم نهاد به عنوان یک فرصت برای توسعه گردشگری است. روش انجام تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز تحقیق از مجموعه سیاست های دیپلماسی، قوانین و مقررات گردشگری و سایر پژوهش ها و تحقیقات داخلی و نیز منابع خارجی مرتبط (کشورهای آفریقایی، لهستان، نپال، استرالیا، میانمار) تهیه گردیده است. تحقیق در پی پاسخ به این پرسش است که حکومت و سازمان های مردم نهاد در ایران چه تأثیری بر توسعه دیپلماسی گردشگری دارند. نتایج تحقیق نشان می دهد در شرایط فعلی که تحریم گسترده و اقتصاد غیر نفتی موضوع اصلی کشور است دیپلماسی گردشگری می تواند با مشارکت راهبردی حکومت (دولت) و سازمان های غیردولتی مردم نهاد در سطحی مناسب انجام پذیرد به طوری که در نهایت با بهره گیری از فرصت توسعه گردشگری، تهدید، چالش، مشکلات و موانع پیرامون مدیریت کلان دولتی نیز به کمترین سطح ممکن خواهد رسید.

کلیدواژه‌ها: دیپلماسی (سیاست خارجی)، گردشگری، سازمان‌های مردم‌نهاد، دولت‌های محلی، وزارت خارجه

مطالعه بیشتر